Analyse Heerenveen - Ajax

Ajax is terug! Eindelijk, na zoveel jaren wordt er weer behoorlijk voetbal gespeeld en valt er af en toe zelfs te genieten. Dat Cruijff, samen met de Boer, Blind, Jonk en Bergkamp, in zo'n korte periode al voor zó'n omslag heeft gezorgd is bijna wonderbaarlijk te noemen.

Waarom ik zo positief ben? Omdat ik zie dat het spel van Ajax zienderogen vooruit gaat, en dat is altijd hét teken voor succes. Is het spel goed, dan komen de punten vanzelf. Ajax weet wedstrijden steeds langere periodes te domineren en zorgt er daarmee voor dat tegenstanders minder tijd hebben om te scoren. Zeker in de Nederlandse competitie, waar het niveau niet bijster hoog is, levert dat meteen succes op. Ado den Haag heeft op die manier succes, Twente heeft op die manier succes en Ajax gaat volgen.

Ajax speelde vorige week tegen Heerenveen een belangrijke wedstrijd in de race om het kampioenschap. Ondanks de vele kansen die Heerenveen om zeep hielp in de periodes dat Ajax de controle kwijt was, wil ik me richten op de periodes waarin het goed ging. Ten eerste is het positiespel van Ajax zienderogen aan het verbeteren. De posities in het veld zijn optimaal bezet en van daaruit wordt er gevoetbald. Wel vind ik dat de afstanden tussen de spelers nog te groot is. Rechtshalf de Zeeuw en rechtsbuiten Sulejmani staan te diep:



Ondanks dat het positioneel goed staat, is de valkuil nog steeds het lopen met de bal. Met name rechtsback van der Wiel heeft er een handje van om eerst te dribbelen en daarna te kijken waar hij de bal kan passen. Zoals boven te zien krijgt hij de bal aangespeeld en krijgt vervolgens een moment om te passen. Anita is aanspeelbaar en ook de Zeeuw kan hij in de loop aanspelen. Sulejmani wordt een lastiger verhaal:



Van der Wiel kiest ervoor om te dribbelen en krijgt vervolgens nóg een moment om te passen. Nu heeft hij zelfs drie afspeelmogelijkheden. De Zeeuw kan hij nu in de diepte aanspelen, want de Zeeuw staat al ingedraaid. Controleur Anita (die zichtbaar om de bal vraagt) staat nog meer vrij dan ervoor en ook de passlijn naar Sulejmani is vrijgekomen.:


Toch kiest van der Wiel er voor om zijn man te passeren en lijdt daarbij balverlies:


Linksback Boilesen doet aan de andere kant precies hetzelfde. Het moet gezegd dat de Zeeuw (op dat moment de linkshalf) opnieuw te diep staat, maar Boilesen moet in deze situatie de bal terugspelen op centrale verdediger Vertonghen. De gele vakken zijn de posities die niet bezet zijn:



Hij gaat dus de actie aan, de Zeeuw is te laat en Boilesen lijdt daarbij balverlies:


Rust is iets wat het spel van Ajax nog ontbeert, maar dat komt met ervaring.

Dan een situatie waarbij het wel goed gaat. De afstanden tussen de spelers zijn beter (kleiner) en dus kan Boilesen de bal wel vooruit kwijt aan de Zeeuw. De Zeeuw heeft vervolgens mogelijkheden om te kaatsen op Eriksen en Vertonghen, mocht hij onder druk worden gezet. Eriksen is erg ver ingezakt. Op zich is dat niet zo'n ramp, maar omdat de Zeeuw veel ruimte heeft is dat eigenlijk niet nodig en zou hij dieper kunnen gaan staan:



De opbouw gaat verder, de Zeeuw opent naar rechts. Nu komt ook meteen het goede van de drie middenvelders van Ajax naar voren. Alle drie kunnen ze goed voetballen en elkaars posities overnemen. Anita heeft gezien dat de Zeeuw centraal en ver naar achteren staat dus loopt hij naar rechts om de positie van rechtshalf in te nemen. Zo zijn alle posities weer bezet en kan er doorgevoetbald worden:


Heerenveen zakt erg ver in en doordat Eriksen en Anita diepte maken komt de Zeeuw op het middenveld helemaal vrij (dit is nog dezelfde opbouw als hiervoor). Goed te zien is ook dat Sulejmani ver naar binnen staat zodat Ajax een man meer op het middenveld heeft. Als de linksback van Heerenveen namelijk mee zou lopen zou van der Wiel zeeën van ruimte hebben:


Bij Heerenveen stapt er vervolgens een middenvelder naar de Zeeuw toe. Die heeft zijn positie verdedigend gezien verlaten en dus komt er ruimte voor andere spelers:



Schijnbaar is er geen beweging voorin, want de Zeeuw kan de bal niet naar voren kwijt. Hij kiest er voor om de zich aanbiedende Anita naast zich in te spelen. Anita kan de bal vervolgens ook weer bij drie spelers kwijt. Hij kan Sulejmani in de ruimte aanspelen en hij kan kaatsen op beide centrale verdedigers:


Mijn voorkeur zou uitgaan naar de linkercentrale verdediger, omdat je dan weer opent naar de andere kant. Anita kiest er echter voor om Alderweireld in te spelen. Alderweireld heeft al gezien dat Vertonghen eigenlijk de betere optie was en passt meteen door:


Vertonghen schuift in met de bal en zorgt er daarmee voor dat de spits van Heerenveen veel meters moet maken om hem te verdedigen. Dit maakt hem vooruit minder gevaarlijk en wanneer hij het niet doet heeft Ajax een overtalsituatie gecreëerd. Vertonghen kan hem echter vooruit kwijt:


Hij speelt spits de Jong in. De Zeeuw heeft de pass al aan zien komen en loopt diep om de derde man te worden. Sulejmani staat naar mijn smaak te ver naar binnen. Als hij verder naar buiten staat kan hij een sprint naar binnen trekken en kan de Zeeuw de steekpass geven en staat Sulejmani alleen voor de keeper. Ook Eriksen maakt overigens een goede loopactie. Mocht de Jong de bal bij zich houden kan hij altijd terugspelen op Eriksen, die dan met zijn gezicht naar voren staat en dus weer iets creatiefs kan bedenken. Het zijn dit soort dingen die maken dat ik erg positief ben over het spel van Ajax. Wanneer spelers diep op de helft van de tegenstander met het gezicht naar de goal aangespeeld kunnen worden dan is het een kwestie van tijd voordat er goals vallen:


De Jong kaatst op de Zeeuw en zelfs nu zou Sulejmani de loopactie kunnen maken. Helaas doet hij dit niet. Ook Ebecilio kan dit overigens doen, maar dan wordt de steekpass voor de Zeeuw wel iets lastiger:


Doordat Sulejmani afwacht moet de Zeeuw hem in de voeten spelen:


Sulejmani maakt de actie naar binnen en speelt dan terug op controleur Anita. Ik heb al vaker benadrukt dat de controleur verschrikkelijk belangrijk is, en dit is één van de redenen. Er is in het positiespel dan altijd iemand waar je op terug kunt spelen wanneer er vooruit geen opties zijn. Die controleur kan vervolgens weer vooruit spelen. De controleur is een soort vluchtroute die je altijd (moet kunnen) kunt nemen.Doordat de posities bezet zijn heeft Anita ook weer verschillende opties om uit te kiezen:


Hij kiest voor Eriksen en biedt zich daarna weer gelijk onder hem aan zodat ook Eriksen weer keuzes kan maken:


Hoe dit verder gaat zie in onderstaand gifje. Let vooral op de driehoeken die steeds gemaakt worden. Zo heeft Ajax meer dan een minuut lang de bal en kan het uiteindelijk gevaarlijk worden. Let vooral in het eerste gifje op het vrijlopen van Eriksen:

*Klik op het plaatje om het gifje te starten




Ajax heeft nog wel moeite om onder druk uit te voetballen. Hoewel ook dit beter wordt zijn er nog genoeg momenten waarop het een stuk beter kan. Van der Wiel heeft net een bal veroverd en speelt terug op Alderweireld. Alderweireld kan vervolgens Vertonghen in de ruimte aanspelen en dan kan er meteen gecounterd worden:


Hij doet dit echter niet en dribbelt een stukje met de bal. Dan kan hij de bal opnieuw kwijt aan Anita in het centrum. Goed te zien is de ruimte die Vertonghen had gehad wanneer hij hem had aangespeeld. Anita is de betere keuze omdat die door kan draaien en hij kan kiezen om te openen. Alderweireld kiest er voor om van der Wiel aan te spelen, maar die kan maar één kant op en er staat bovendien een tegenstander vlak op z'n neus:



Van der Wiel heeft geluk dat de middenvelder van Heerenveen niet doordekt zodat hij tijd en ruimte krijgt om een pass te geven. Ook nu is Anita eigenlijk de beste keuze, maar hij kiest ervoor om Eriksen hoog aan te spelen. Geen verkeerde keuze, maar naar mijn mening wel een minder goede:


Eriksen krijgt nu namelijk een hoge bal te verwerken, en dat is altijd lastiger dan een bal over de grond. Hij lijdt ook balverlies door een mindere aanname.

Het 'probleem' waar Ajax nu vaak tegenaan loopt is het uitspelen van de mogelijkheden. Er wordt al heel aardig gespeeld tot de 16 meter van de tegenstander, alleen dan zijn de spelers vaak te druk en maken daardoor slechte keuzes. Wanneer Vertonghen goed is doorgeschoven en net buiten de 16 van Heerenveen staat kiest hij er voor om te schieten met zijn verkeerde been (rechts), in plaats van het overzicht te bewaren en de volledig vrij staande van der Wiel in te spelen. Dit is een mogelijkheid die, wanneer je het beter uitspeelt, leidt tot een (grote) kans:


Als laatste wil ik nog een keer de rol van controleur Anita benadrukken. Een van de keuzes die trainer de Boer vaak maakt de laatste tijd is om Enoh in te brengen op de positie van Anita. Nu ben ik al geen fan van Enoh omdat ik vind dat hij voetballend (technisch en tactisch) te ver onder de maat zit, maar om hem dan ook nog op zo'n sleutelpositie neer te zetten vind ik niet slim. Zeker niet omdat Anita wekelijks bij de uitblinkers. Het verschil tussen Anita en Enoh is dit. Anita heeft de techniek én het tactisch inzicht om zich tussen de linies te bewegen, zich aan te bieden en zich vrij te spelen. Voor mij zijn dat dé kwaliteiten die een speler op die positie moet hebben. Een voorbeeld hiervan laat hij zien in de 34e minuut.
Alderweireld loopt op met de bal en Anita staat precies tussen de twee spelers van Heerenveen in. Hij weet dat hij genoeg techniek heeft om in die ruimte (zo'n 2 meter van beide spelers) een bal aan te nemen en te verwerken en dus biedt hij zich aan. Ook ziet hij de ruimte in zijn rug. Je kunt zien dat hij opengedraaid staat, wanneer Alderweireld hem nu zou inspelen zou hij met links naar voren kunnen aannemen en met rechts kunnen spelen. Enoh kan dat niet, omdat hij ten eerste de ruimte in zijn rug niet ziet en ten tweede de technische bagage niet heeft om het uit te voeren:


Nu heeft Anita het geluk dat de spits van Heerenveen er niet zoveel zin in heeft, maar je ziet dat hij is aangespeeld, hij de bal met links heeft aangenomen, naar voren is gedraaid en op elk moment de bal met rechts vooruit kan spelen. Ik denk dat dit de functionele techniek is waar Cruijff het altijd over heeft. Dit is in het positiespel zo verschrikkelijk belangrijk, omdat je met deze techniek balbezit kunt houden:

Het spel van Ajax begint er op te lijken en wanneer Ajax zich zo blijft ontwikkelen worden ze volgend seizoen zeker kampioen, als het dit seizoen al niet is!

2 opmerkingen:

  1. Weer ontzettend genoten! Alle dingen die jij noemt kwamen fantastisch tot uiting in het eerste halfuur tegen Twente. Heel erg bedankt voor je bijdrage dit seizoen!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Bedankt! Ik ga ook nog proberen de kampioenswedstrijd te analyseren, dat zal dat waarschijnlijk de laatste analyse worden van dit seizoen!

    BeantwoordenVerwijderen