(Uitgebreide) Analyse Utrecht - Ajax

Tot nu toe heb ik vaak Barcelona gebruikt als voorbeeld hoe het positiespel in mijn ogen gespeeld moet worden. De wedstrijd Utrecht - Ajax was een interessante wedstrijd, waarin veel dingen fout gingen bij Ajax, en Utrecht heel aardig speelde. Ik begin met de opbouw van Ajax, die vaak niet goed genoeg was. Ajax krijgt in de 5e minuut een doeltrap en Stekelenburg kiest ervoor om kort te spelen:

Je kunt al zien dat Utrecht meteen druk zet en dus speelt centrale verdediger Vertonghen de bal terug op Stekelenburg. Utrecht jaagt door. Op dat moment zou de controleur in de bal moeten komen om een driehoek te maken met Vertonghen:

Doordat de controleur mist is de keeper gedwongen om een lange bal te geven. Je kunt zien dat hij de opdracht heeft om een back in te spelen wanneer dit kan en dus besluit hij maar om richting de rechtsback te spelen. Je ziet dat rechtshalf de Zeeuw veel te ver weg staat om de rol van controleur in te vullen:

De bal komt niet aan en Utrecht neemt over. Let op de ruimte die Vertonghen had gehad als er wel een controleur was geweest en die had uitgekaatst. Nu wordt er balverlies geleden op een plek die op z'n zachtst gezegd niet erg gunstig is:

Het volgende voorbeeld gaat over het spelen op buitenspel. Wanneer je als team het meeste balbezit wilt hebben en ver van de goal wilt spelen, zul je op buitenspel moeten spelen. Het gevolg van het niet spelen op buitenspel is dat je of met de hele ploeg achteruit loopt, of dat de tegenstander vrije doortocht heeft bij een steekpass. De bal wordt lang gespeeld door Vorm, de keeper van Utrecht. Utrecht wint het kopduel en controleur (van Utrecht!) Strootman komt aan de bal:

Linksbuiten Mertens ziet dat strootman de bal gaat krijgen, weet dat hij gaat opendraaien, vertrouwt erop dat Strootman dat goed gaat doen en maakt de loopactie in de diepte. Linksback Blind (Ajax) ziet het gevaar al aankomen en steekt zijn hand omhoog om de buitenspelval in te zetten:

In mijn post over de controleur had ik al gezegd dat de backs altijd vóór de centrale verdedigers moeten staan zodat die kunnen bepalen wanneer er gestapt gaat worden. Linksback Blind schatte de situatie wel goed in, maar zou niet de persoon moeten zijn om te bepalen wanneer er gestapt gaat worden. Er wordt dus ook niet gestapt en linksbuiten Mertens ontvangt de bal in volledige vrije positie:

 
De bal blijkt iets te hard en keeper Stekelenburg kan de bal net voor Mertens oppikken. Goede aanval Utrecht waaruit blijkt dat Ajax als team situaties nog niet goed kan inschatten, wat logisch is aangezien ze nog maar korte tijd op deze manier spelen met een nieuwe trainer.

Bij de volgende situatie staat Ajax naar mijn mening verkeerd op het middenveld. Het spelen met een controleur zou het probleem oplossen, maar doordat Ajax met twee type controleurs speelt en een nummer 10 zijn de afspeelmogelijkheden beperkt. Rechtsback van der Wiel zou hier drie mogelijkheden moeten hebben. Of de controleur, of de half, of de buitenspeler:

Doordat het middenveld verkeerd staat komt van der Wiel voor een lastige situatie te staan. Rechtshalf de Zeeuw zakt wel in, maar is eigenlijk te laat, en doordat hij de rechtshalf is mist er een optie op het middenveld waardoor er een driehoek gemaakt zou kunnen worden en moet van der Wiel gaan lopen met de bal, wat dodelijk kan zijn. Je ziet dat door de kromme situatie rechtsbuiten Sulejmani zelfs denkt aan het inzakken naar de rechtshalfpositie, je ziet zijn been net in beeld:

In het volgende beeld zie je dat van der Wiel besluit om de bal diep te geven op de inkomende spits. De nummer 10 van Ajax loopt de spits in de weg en rechtsbuiten Sulejmani staat er nog omdat hij net had getwijfeld om de rechtshalfpositie in te nemen. Hierdoor staan er drie man van Ajax op een kluitje, en erger, ze staan op lijn. Wanneer er balverlies wordt geleden zijn er dus meteen drie man van Ajax uitgespeeld:

Deze situatie levert inderdaad balverlies op, alleen heeft Ajax geluk dat dit een kluts is en de bal uiteindelijk bij keeper Vorm terecht komt.


De volgende situatie is weer de opbouw van Ajax. De keeper speelt de centrale verdediger in en de centrale verdediger speelt de rechtsback in. In principe dezelfde situatie als eerder. Nu staat het middenveld (toevallig?) iets anders, maar wordt het (weer) verkeerd uitgespeeld:

Deze situatie is exemplarisch voor de problemen van het spelen met een nr 10. De nr 10 heeft namelijk in het hoofd vooral diep te lopen waardoor er een afspeelmogelijkheid mist. In deze situatie gaat rechtsbuiten Sulejmani dat (opnieuw) voor zijn rekening nemen. Het probleem hiervan is dat de buitenkant niet bezet is en de enige weg voor Sulejmani de weg terug is:

Sulejmani kan dus niets anders dan de bal helemaal terugspelen op de centrale verdediger of keeper:

Dan een situatie waarin Ajax het wél goed doet. Je ziet dat het middenveld in elk geval goed in positie staat, met een controleur, twee aanvallende middenvelders en een buitenspeler die het veld breed houdt:

Rechtshalf Eriksen krijgt de bal via een omweg terug bij centrale verdediger Vertonghen die op zijn beurt linkshalf Enoh in kan spelen:

Enoh liep goed in de diepte weg bij zijn man, maar neemt de bal verkeerd aan waardoor Utrecht kan overnemen. Een belangrijk punt bij het spelen met een middenveld met een controleur en twee aanvallende middenvelders is dat er altijd rugdekking is en er genoeg mensen achter de bal zijn om snel druk te zetten waardoor de rechtsback van Utrecht geen kant op kan. Spits de Jong gaat de weg naar de keeper afsluiten:

De rechtsback kan niets anders dan de bal blind naar voren schieten:

Vertonghen wint het volgende kopduel en doordat de Zeeuw nog steeds staat opgesteld als controleur kan die de bal vrij oppikken:

De controleur kan naar voren draaien en kan dit keer diep spelen op rechtshalf Eriksen, die zich goed tussen de linies aanbiedt:

Eriksen lijdt vervolgens balverlies doordat hij doordraait (hij had moeten kaatsen), maar zo hoort het positiespel naar mijn mening gespeeld te worden. Wanneer je zo speelt is het ontzettend belangrijk om snel druk te zetten, want wanneer je dat niet doet ligt er een zee aan ruimte voor de tegenstander om te counteren. Doordat van der Wiel niet durft door te dekken brengt hij Ajax hiermee in de problemen. Eerst staat het nog goed, alleen zie je van der Wiel al afremmen, in plaats van dat hij doorjaagt op de bal:

Het had makkelijk gekund, want wanneer hij gepasseerd zou worden stond de controleur er nog achter. Maar doordat hij niet doorjaagt heeft Mertens tijd om in te houden en te wachten totdat de linksback van Utrecht mee op komt:

Van der Wiel staat zelfs verder van Mertens (man met bal) af en denkt er aan om de opkomende linksback op te vangen. Dit doet hij uiteindelijk toch niet en daardoor is rechtsbuiten Sulejmani te laat:

Dan volgt de volgende fout. Het lukt van der Wiel en Sulejmani om op tijd terug te lopen, maar de linksback van Utrecht kan een diepe bal geven op Strootman. Controleur de Zeeuw doet het goed door Strootman te laten gaan, wanneer de centrale verdedigers allebei (!) hadden gestapt was hij buitenspel geweest. Doordat linkercentrale verdediger Vertonghen niet op let kan Strootman doorlopen:

Strootman haalt de bal en uit de voorzet volgt de 2-0.

Later in de 1e helft volgt precies dezelfde situatie. Het is weer Strootman die diep gaat na balverlies van Ajax. Vertonghen let op zijn man in plaats van op zijn medeverdedigers waardoor Mertens zelfs kan kiezen wie hij de diepte in wil sturen. Hij kiest er weer voor om Strootman diep te sturen:

Hieruit volgt weer een gevaarlijke voorzet die gelukkig voor Ajax niet in het doel belandt.

Als laatste een voorbeeld van het lage zelfvertrouwen van de spelers van Ajax. Wanneer je perse met een nummer 10 wilt spelen is het belangrijk dat er een centrale verdediger doorschuift naar het middenveld. Hier is het de perfecte situatie om dat te doen:

Centrale verdediger Alderweireld durft het echter niet aan en coacht middenvelder Eriksen om terug te spelen:

Hierdoor moet Alderweireld zelf meer meters maken om weer in positie te komen en is er van Utrecht niemand uitgespeeld, kunnen ze weer organiseren en kan Ajax opnieuw beginnen:

De Boer heeft dus nog een lange weg te gaan.